เป็นเวลานานมาแล้วที่มนุษย์มีข้อสงสัยถึงจุดกำเนิด สาเหตุของการเกิดของโลก รวมถึงมหาสมุทรและสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ในโลกว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร จนเมื่อประมาณ 50 ปีที่ผ่านมานักวิทยาศาสตร์ได้เริ่มนำเทคโนโลยีต่าง ๆ มาใช้ทดสอบอายุของมหาสมุทร, โลก และจักรวาล หลังจากนั้นจึงได้มีการตั้งสมมติฐานเพื่ออธิบายการก่อกำเนิดของสิ่งต่าง ๆ ในจักรวาล ดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ รวมถึง สาเหตุที่เกิดการรวมกลุ่มของดาวเคราะห์รอบดาวฤกษ์ ซึ่งบางสมมติฐานก็ถูกปฏิเสธเมื่อมีการค้นพบข้อเท็จจริงใหม่ ๆ จากการค้นคว้าโดยเครื่องมือ และเทคโนโลยีที่ทันสมัยขึ้น ไม่ว่าจะเป็นทางฟิสิกส์หรือชีวโมเลกุล
นักวิทยาศาสตร์สันนิษฐานว่าจักรวาลมีอายุอยู่ในช่วงระหว่าง 10-20 พันล้านปี
สำหรับสมมติฐานเกี่ยวกับการกำเนิดของจักรวาลที่ได้รับการยอมรับที่สุดในปัจจุบันก็คือ สมมติฐานเกี่ยวกับการระเบิดครั้งใหญ่หรือ Big Bang ซึ่งเสนอขึ้นมาครั้งแรกในปี ค.ศ. 1929 และได้รับการปรับปรุงในปี ค.ศ. 1965 โดย A.A. Penzias และ R.W. Wilson

ดวงอาทิตย์ก็เป็นดาวฤกษ์ดวงหนึ่งที่มีกลุ่มของดาวเคราะห์มาโคจรล้อมรอบเรียกกันว่า ระบบสุริยะ (Solar system) ซึ่งตั้งอยู่เป็นระยะทางประมาณ 3 ใน 4 จากจุดศูนย์กลางของทางช้างเผือก ส่วนของแขนที่เราอาศัยอยู่เรียกว่า Orion arm (ภาพที่ 2.1)


เหตุที่นักดาราศาสตร์สามารถทราบถึงอายุของการกำเนิดสุริยจักรวาลได้เนื่อง จากมีหลักฐานของสะเก็ดของดาวหางที่ตกลงมาสู่โลกบางชิ้นมีอายุระหว่าง 4.5-4.6 พันล้านปี และชิ้นส่วนของหินจากดวงจันทร์ที่นำกลับมาสู่โลกจากการเดินทางไปดวงจันทร์ เมื่อปี ค.ศ. 1969 ก็มีอายุใกล้เคียงกัน

เมื่อโลกเริ่มเย็นตัวลงทำให้พื้นผิวภายนอกแข็งตัวซึ่งเริ่มขึ้นเมื่อ 4.6 พันล้านปีก่อน แสงจากอาทิตย์ที่เพิ่งก่อตัวขึ้นก็เริ่มสาดส่องมายังโลก ซึ่งในขณะนั้นถูกห่อหุ้มด้วยกลุ่มก๊าซ ทำให้เริ่มเกิดชั้นบรรยากาศ นอกจากนี้ก็จะเกิดการระเบิดของภูเขาไฟ ก๊าซที่เกิดจากการระเบิดของภูเขาไฟจะประกอบด้วยไอน้ำ, ก๊าซไนโตรเจนและคาร์บอนไดออกไซด์เรียกว่า outgassing ไอร้อนของก๊าซเหล่านี้จะก่อตัวเป็นเมฆปกคลุมชั้นบรรยากาศ เมื่อไม่นานมานี้นักดาราศาสตร์ยังพบอีกว่า ในช่วงเวลาดังกล่าวมีดาวหางน้ำแข็งเล็ก ๆ อีกนับล้านลูกพุ่งเข้ามาชนโลกซึ่งเป็นการเพิ่มปริมาณไอน้ำในชั้นบรรยากาศให้ มากขึ้นอีกทางหนึ่ง

จากการศึกษาเมื่อไม่นานมานี้พบว่าพื้นที่ทั้งหมดของโลกถูกปกคลุมด้วยน้ำ ประมาณ 200 ล้านปีก่อนที่จะเกิดพื้นทวีปขึ้น ถึงแม้ว่ามหาสมุทรจะเริ่มเกิดขึ้นเมื่อ 4 พันล้านปีที่แล้วแต่ก็ยังมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบันอันเนื่อง มาจากการระเบิดของภูเขาไฟ ทำให้ปริมาณของน้ำในมหาสมุทรเพิ่มมากขึ้นประมาณ 0.1 ลูกบาศก์เมตรต่อปี
องค์ประกอบของชั้นบรรยากาศในระยะเริ่มแรก (early atmosphere) เมื่อ 3.5 พันล้านปีที่แล้ว จะประกอบไปด้วยมีเทน แอมโมเนีย คาร์บอนไดออกไซด์ ไอน้ำและก๊าซอื่น ๆ การเปลี่ยนแปลงส่วนประกอบของก๊าซจนมีไนโตรเจนและออกซิเจนเป็นองค์ประกอบหลัก ในปัจจุบัน เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางเคมีและการผลิตออกซิเจนจากขบวนการสังเคราะห์แสงของ พืช